رانجی و پاپا

در پولینزی، آسمان و زمین غالباً به صورت موجوداتی زنده نمایانده می‌شوند و رانجی و پاپا نام دارند. در اساطیر آفرینشی مائوری در زلاندنو، آسمان و زمین، خدایان اصلی به شمار می‌روند. در آغاز رنجی و پاپا، طوری به هم چسبیده بودند که فرزندانشان قادر نبودند در فضای تاریک میان آن‌ها، آزادانه، حرکت کنند. سرانجام، تمامی فرزندان آن دو، به غیر از باد ـ خدا و توفان ـ خدا، تصمیم گرفتند که والدین خود را از هم جدا سازند. بالاخره، این کار توسط تانه انجام شد که به شکل درخت درآمد تا از این طریق، آسمان را با فشار، بالا ببرد. اندوه حاصل از جدایی رنجی و پاپا، صورتی مادی به شکل مه به‌ خود می‌گیرد و از زمین برمی‌خیزد و بارانی از آسمان فرو می‌بارد و خشم تائو هیری ـ ماتئا، از غم والدین، به جنگی میان خدایان منجر می‌شود. حوادث طبیعی، همچون ویرانی‌های ناشی از توفان و پیشروی‌های دریا در زمین، با کمک این روایت، توضیح داده می‌شود.

رانجی و پاپا، نقطه آغازین شجره‌نامه خانوادگی‌اند و تقریباً کل آفرینش را در برمی‌گیرند، از فرزندان آنان، خدایان بسیاری علاوه بر، شش خدای اصلی، حیوانات، گیاهان، اشیای بی‌جان موجود در طبیعت، و انسان شکل می‌پذیرند. اسطوره‌ها، اهمیت تبارشناسی را در جوامع پولینزیایی منعکس می‌سازند. وضع یک فرد در دودمان‌شناسی پولینزیایی از آن جهت واجد اهمیت بود که روابط اجتماعی او را روشن می‌ساخت، به ویژه در تعیین مقام فرد نسبت به اشخاص دیگری که با آنان نیای مجشترکی داشتند. غالباً اینان، اخلاف شاخه نخستین نیای اصلی بودند که از بالاترین مقام برخوردار می‌شدند. شجره نامه‌ای باقی مانده از جزایر لوک که ۶۵ نسل را در برمی گیرد که به آتئا در مقام رنجی و پاپا باز می‌گردد. این امر، در سایر نقاط پولینزی نیز، چه به صورت شجره‌نامه‌های واقعی و چه اسطوره‌ای به وقوع می‌پیوندد و به تدریج، به برقراری طبقه و مرتبه تبدیل می‌شود.

منبع:ریچارد کاوندیش،اسطوره شناسی:دایره‌المعارف مصوّر اساطیر و ادیان مشهور جهان، ترجمه‌ی رقیّه بهزادی، تهران،نشر علم،چاپ اوّل،۱۳۸۷