مطابقت الهه سپندارمذ با اینانا/ایشتار (الههٔ آسمانی مقدس عشق) و ارتباط آن با والنتاین
الهه سپندارمذ (سپنت آرمئیتی، الهۀ مقدس لذت) را با آپی الهۀ سکایی زمین و عشق و دوستی مطابقت داده اند: نام الهۀ زمین سکایی آپی در سنسکریت به معنی افزایش یافته و دوست در رابطه با افزایش عشق و دوستی است.
आपी adj. Api increased
आपि m. Api friend
در اساطیر ارمنی نیز الهه سپندارمذ به شکل پرودئیاد ساندرامت در رابطه با آب و زمین است. مدد کاران “زمین” (پرودئیاد ساندرامت) یعنی هاروت (هاربه کاسی، انلیل، ایزد هوا) و ماروت (مروتش کاسی، موکل باد) ابرها را به سوی کوه آرارات آورده و موجب بارش میشوند. در روایات اسلامی الهه مرتبط با هاروت و ماروت، زُهره است که نامش به صورت زاو-رَ در اوستایی به معنی الهۀ زمین است. ولی خود نام سپندارمذ (الهۀ مقدس لذت، دختر اهورامزدا) یادآور اینانای سومری (الهۀ عشق پاک آسمانی، ایشتار، دختر آنو خدای آسمان) است که با زُهره مطابقت داده میشود.
आरमति verb Aramati {Aram} take pleasure
اگر نام سپنت آرمئیتی را به معنی الههٔ مقدس عشق و لذت بگیریم، نام والنتاین نیز، به صورت اوستایی وَرِ-یَنتین (تلاشگر پیوند عشقی) با آن مرتبط میگردد:
वर m. vara blessing
यान adj. yAn(a-ta) conducting
مطابقت پاپای اسکیتان و همسرش آپی با بهمن و سپندارمذ ایرانیان
در سنت زرتشتی بهمن (نیک منش) و خواهرش سپندارمذ فرزندان اهورا مزدا هستند. متقابلاً در باور اسکیتان (سکاها، تورانیان) پاپای (پا-آپی، پایندهٔ دوستی، ایزد آسمان، آریامن) و همسرش آپی (دوست، الههٔ زمین) از سویی مطابق همین بهمن (نیک منش) و خواهرش سپندارمذ (الهٔ مقدس دوستی و زمین) و از سوی دیگر مطابق مهری و مهریانه نخستین زوج انسانی اساطیر ایرانی هستند. بر این پایه یعنی نظر به ارتباط نام آریامن/ائیریامن (دوست منش، بهمن) با پاپای و ایرج (نیای ایرانیها) معلوم میشود پاپای (بابا، پدر) به معنی دارای دوستی پاینده مفهوم میشده است.