نامهای کهن اهواز و خرمشهر و آبادان
مطابقت ورنهٔ اوستایی (نام خوزستان) و تاریانه با اهواز:
نام تاریانه که کشتی نئارخوس دریاسالار اسکندر در آنجا لنگر انداخت به شکل اوستایی تَرِ-یَئونه به معنی محل پل و گذرگاه مطابق ورنه و اَه-وَذ (اهواز) سنسکریت و اوستایی به معانی محل پل و گذرگاه است:
वरण m. varaNa bridge
ah: to be
vadh: passing
مطابقت اگینیس باستانی با خرمشهر (محمره) و آپفاتان با آبادان:
نام اگینیس که استرابون از وجود آن در خوزستان نام برده در معنی اوستایی سرخ با خرمشهر (محمره، سرخ) همخوانی دارد.
ظاهراً نام شهرهای خرمشهر و آبادان (آپفاتان خبر آمیانوس مارسلینوس [محل محافظت شده با آب رودخانه] و آرپاتان بطلمیوس یعنی محل محافظت شده) در نقشه های بطلمیوسی تحت نامهای گران (داغ و سرخ و گرم) و خاراکس (هارا-خش، محل محافظت شده) در دو محل نسبتاً دور از هم رسم گردیده اند:
आपया f. ApayA river
padana: protected
आर्पयति{आर्} verb caus. Arpayati[Ar] settle
padana: protected
घृण m. ghRNa heat
نام کهن رود کارون در رابطه با آنها موسائوس (عالی، اروند) آمده است که مطابق نام کهن اولائوس رود کارون است:
मुष् adj. muS excelling
در لشکرکشی سپاه آشوربانیپال به جنوب خوزستان از شهرهای آرامی نشین هایاوسی (هویزه)، گاتودو (؟) و دائه با (؟) و غیره نام برده شده است.