سؤال و جوابی در باب معنی نامهای لهراسب، کوروش و کیکاووس
درود بر شما استاد مفرد.
لطفا راهنمایی کنید که بر چه اساسی لهراسب و کوروش را به مرد سیلابی ترجمه کردهاید؟ عین همین پرسش را در مورد کی کاووس نیز دارم که به ((پادشاه سرزمین چشمه ها)) ترجمه کردهاید. آیا ترجمه خود شماست یا کسی دیگر؟ آیا سندی در این زمینه وجود دارد؟ پیشاپیش سپاسگزارم.
جواب: صرف نظر از لهر/لُهرَ- سپَ سنسکریت (موج سیلابی)، لَر و لوری فرهنگ نامه های فارسی جوی و نهر سیلابی؛ و سپَ در اوستایی (در هم کوبنده) نشان میدهند که نام لهرَ-سپَ به معنی رود سیلابی است که با ائوروت اسپَ (تیز اسب، یرواند) مشتبه شده است؛ و جزء کور در نام کوروش در بلوچی یعنی رود سیلابی؛ که در باب رود های کورا و کُر مصداق دارد، نام کوروش را به معنی «سیلاب مانند» مترادف لهرَ-سپَ و نیز مترادف ثرانئونهٔ اوستانی (فریدون) به معنی «منسوب به رود» نشان میدهد. استاد پورداود در جلد دوم یشتها، کاووس را صورتی از کی اوس گرفته، کی را به معنی فرمانروا و اوس را به دو معنی چشمه و آرزومند. نظر به اینکه کاووس با پادشاه مادی، خشتریتی پادشاه پارتوکا (سرزمین کنار چشمه= کا-شان) مطابقت دارد، کاووس (کی اوس) به معنی پادشاه سرزمین چشمه سارها (کاشان) بوده است. اوستا محل کاووس را سمت کوه ارزیفیه (کرکس) نشان داده که همان کوه کرکس کاشان است. خشتریتی از جلو اسرحدون از آنجا به شهر آمل گریخت و بعد در عهد آشوربانیپال لشکریان آشوری مهاجم به آمل را به یاری آترادات پیشوای آماردان (گرشاسب/رستم هفتخوان مازندران) شکست داد و ماد مستقل شد.