معنی نام غیاث آبادهای ایران

معنی نام غیاث آبادهای ایران

از بررسی اطلاعاتی که لغت نامۀ دهخدا در باب شرایط جغرافیایی و اقلیمی نوزده روستای غیاث آباد نام ایران به دست می دهد؛ معلوم میگردد که این نام به روستاهایی اطلاق میشده است که معاش و گذرانشان از آب قنات بوده است و غالب این روستاها حدود یازده تایشان هنوز از آب قنات یا قنات چشمه استفاده می کنند و قناتهای هشت غیاث آباد دیگر یا متروک و خشک و یا از قلم گزارشگر فرهنگ جغرافیایی ایران افتاده است. این موضوع به وضوح آشکار می گرداند که کلمۀ غیاث در این باب این روستاها اشاره به کلمۀ پهلوی کَهَس (کَتَس، مطابق لغت نامۀ دهخدا حرف «ت» گاه بدل «ی» آید چون: خداه = خدای و حرف «ه» گاه تبدیل به همزه شود: چون:هیچ = ایچ) بوده است که به معنی قنات است و غیاث آباد علی القاعده شکلی از کلمهً کَهَس آباد (غَهَس آباد) است. حرف “ک” پهلوی، علی الاصول در فارسی به “غ” تبدیل میگردد، چنانکه شَکال پهلوی در فارسی مبدل به شُغال گردیده است. در آذری قنات را کهییز می گویند که به کَتس (کَهَس) پهلوی بسیار شبیه است. لذا به نظر می رسد در تلفظ فارسی کاریز حرف “ر” جایگزین “ی” شده است (مطابق لغت نامۀ دهخدا حرف به «ی» گاه بدل به «ر» شود: رختشوی = رختشور). خود کاریز به صورت کار-اوز (کال-اوس) معنی چشمۀ کانال شکل می دهد: کال: (اِ) زمین شکافته. (برهان) (ناظم الاطباء). || آب کند. (برهان)
कुल्या f. kulyA (kurya) canal