اتیمولوژی واژۀ هوا
در کتاب پهلوی مینوخرد فصل ۲ فقرۀ ۱۱۵ از وای وَه (باد خوب) و وای وَتر (باد بَد) نام برده شده است. بر این اساس خود واژۀ هوا ترکیب هَئو (خوب) و وای (باد) است. نام اوستایی دیگر ایزد وایو (وای) یعنی اندروای را می توان به معنی ایزد ساکن هوا گرفت. میر جلال الدین کزازی هم در نامۀ باستان هوا را ریختی از وایو (وای) شمرده است. بر این مبنا واژۀ هوا بر گرفته از زبان عربی نیست. در قاموس قرآن واژۀ هوی موجود هست ولی در اساس به معنی فرود آمدن است:
هوى (قاموس قرآن تبیان)
هُوى (به ضم هاء و فتح آن) به معنى فرود آمدن است «هَوَى الشَّىْءُ هُوِیّاً وَ هَوِیّاً: سَقَطَ مِنْ عُلُوٍ اِلى اَسْفَلٍ» چنانکه در قاموس و اقرب الموارد و در مجمع ذیل «وَالنَّجْمِ اِذا هَوى» گفته است. به قول راغب: هُوى (به ضم اول) فرود آمدن به فتح اول بالا رفتن است قاموس و اقرب آن را در مرتبه دوم گفتهاند. در مصباح معناى اول را از ابوزید نقل کرده است و گوید: هُوى به معنى بالا رفتن فقط به ضم اول آید. ناگفته نماند: فعل هر دو از باب ضرب یضرب است [طه:۸۱]. هر که غضب من بر او واقع شود هلاک گشته. سقوط در آیه همان هلاک و بدبختى است. [نجم:۵۳]. شهر زیررو شونده را هلاک کرد و ساقط نمود راغب گوید آن را به هوا بلند کرد و ساقط نمود. * [نجم:۱۰]. هوى را در آیه پائین آمدن گفتهاند ولى به احتمال قوى مراد از آن بالا رفتن است که ستارگان از حین طلوع تا وسط آسمان پیوسته در صعوداند و آن با آیات بعدى که اشاره به معراج آن حضرت است بهتر مىسازد گرچه پائین آمدن نیز با نزول جبرئیل که در آیات بعدى نقل شده مناسبت دارد رجوع شود به «نجم». * [انعام:۷۱]. اِسْتِهْواء مثل اِهْواء به معنى ساقط کردن است و اعتبار طلب در آن صحیح است گوئى شیاطین سقوط او را طلب کردهاند و آن در آیه به معنى لغزش دادن و ساقط کردن است. یعنى مانند کسى که شیاطین در زمین گمراهش کردهاند و سرگردان مانده است. *** هَوى: میل نفس. [نجم:۳-۴]. از روى خواهش نفس سخن نمىگوید و آن فقط وحى است که به او مىشود. در قاموس تصریح کرده که در میل مذموم و ممدوح هر دو به کار رود. اما در قرآن مجید بیشتر در خواهشهاى مذموم به کار رفته و گاهى در غیر آن، مثل [ابراهیم:۳۷]. جمع آن اهواء است [انعام:۱۵۰]. به نظر مىآید: خواهش نفسانى را از آن هوى نامیدهاند که انسان را به عذاب آخرت و مهلکه دنیا ساقط مىکند چنانکه راغب آن را از بعضى نقل کرده است. *** [ابراهیم:۴۳]. هواء را در آیه و لغت به معنى خالى گفتهاند یعنى: پلکشان به هم مىخورد و قلبشان (از تعقل) خالى است. مثل [حج:۲]. راغب گوید یعنى در خالى بودن مثل هوا است. شخص ترسو را هواء گویند زیرا قلبش از جرئت خالى است.