معنی محتمل اصلی کعبه
نام گابای که به قم و اصفهان و محل آتشکدۀ قدیمی آذرگشنسب در دامنۀ کوه سهند اطلاق شده است، جملگی به معنی نیایشگاه به نظر می رسند. با توجه به واژۀ کبۀ سومری و اکدی یعنی گپ زدن و زمزمه کردن، نام کعبۀ ابراهیم و کعبۀ زرتشت هم در اصل می تواند به همین معنی باشد. چون نام کعبه به معنی محل گَپ و زمزمه های دینی و عبادتگاه در زبانهای سامی بین النهرین هم دیده میشود، بعلاوه نام ایرانی چاه زمزم گواه آن است که به احتمال زیاد که کعبه و چاه زمزم آن که مترادف هم به نظر می رسند، توسط تبعۀ ایرانی- بابلی دایر شده اند. بی جهت نیست که در روایات آمده است جدّ ساسانیان از آب چاه زمزم نوشیده بوده است:
صورتی از واژۀ کعبه در سومری:
Ka-Ba:Talk/(to/open the/mouth)
صورتی از واژۀ کعبه در اکدی:
qabû: subst. : promise, prayer, speech, instruction
صورتهایی از واژۀ کعبه و گابه در سنسکریت:
कबते { कब् } verb kabate {kab} praise
जप m. japa muttering prayers