معنی چَخ
چَخ به معنی وسیلهٔ مقاومت و دفاع نام غلاف شمشیر و خنجر و نیز به معنی سپر دفاعی بوده است:
चकति{चक्} verb chakati[chak] resist
चकति{चक्} verb chakati[chak] repel
«چخ» در فرهنگهای لغات، از جمله در لغتنامه اینگونه تعریف شده است: «غلاف کارد و شمشیر و جز آن» (دهخدا، ۱۳۷۷: ذیل چخ). معانی ذکرشده در فرهنگهای لغات براساس این بیت از عثمان مختاری است که تنها شاهد ذکرشده در این فرهنگهاست: «ز چرم کرگدن سازند و یشک پیل از این پس چخ/ که خام گاو و چوب بید خام آمد نگهبانش».
در آدابالحرب «چخ» نوعی سپر است که سه بار ذکر شده است: «باید که پیادگان را پیش کند با سپرهای فراخ و چخ و گروه با یکدیگر دربافته و تیراندازان پس سپرها نشسته تیر میزنند از شکاف و سواران ایستاده پسپشت پیادگان» (فخر مدبر، ۱۳۴۶: ۳۷۳)؛ «و آنچه در حصار گشادن باید این است: … نیزۀ مردگیر و سپر چخ و کروه و نیزۀ سردندانه و تختههای زیادتی…» (همان: ۴۲۳).