ریشهٔ ایرانی واژهٔ تاریخ
نظر به واژهٔ های اوستایی و سنسکریتی تا (دنباله دادن)/تای (محافظت) و ریخ (ریچ) به معنی خراش دادن (علامت گذاری کردن با خراش دادن)، واژهٔ تاریخ در زبانهای ایرانی به معنی تاریخگذاری با پیگیری علامت خراش دادن بر روی دیوار و غیره بوده است:
तायते verb 1 tAyate {tAy} protect
रिखति verb 6 rikhati {rikh} scratch
रिखति verb 6 rikhati {rikh} scrape
ریخ به صورت رخ در فارسی به معنی خطهایی است بر روی سنگ که چون ضربه ای به آنها رسد. رِخنه (شکاف، چاک) از این واژه گرفته شده است.
در این رابطه گفتنی است واژهٔ شنبه (شمبه) نیز به شکل اوستایی شنمَئویه به معنی زخم و خراش است. از این روی است که در فرهنگنامه ها نام روز شنبه را شیار هم آورده اند. جالب است که هیئت شنپت (شمپت) نام روز شنبه را هم به اوستایی و پهلوی می توان به معنی شیار انداختن گرفت.