معنی نامهای داسنی و اِزیتی (یزیدی)
نظر به سنت مار پرستی یزیدیان، می توان نام داسنی یزیدیان را از دَسَ سنسکریت (دَه اوستایی، به معنی گزیدن و نیش زدن) دانست. در مجموع دهه-یسنی یعنی مارپرست:
داهه ها (آلانها و روکسلانهای سئورومات) نیز مارپرست بوده اند. اشکانیان نیز که از داهه ها بوده اند، درفش اژدها داشته اند.
نام یزیدی (در اصل اِزی-ایتی یا اِزیدی) را هم میشود به معنی دارندهٔ سنت مار پرستی گرفت. پس در واقع یزید کُردان اژی دهاک (شاماران) اساطیری ایشان است: شکل اصلی اِزیدی مرکب است از اِزی= اژی (مار) و دی= دهه ای، منسوب به نیش زننده، در مجموع یعنی منسوبین به مار نیش زننده و افعی یا همان منسوبین به اژی دهاک (شاماران).
یزیدیان معتقدند که طاووس نماد «فرشته اعظم» است. به دلیل وجود هفت فرشته، در رأس آنها ملک طاووس، در جهانبینیشان، یزیدیان متهم به شیطانپرستی شدهاند زیرا ملک طاووس به عنوان نمادی از شیطان (مار) تعبیر میشود. و در اساس نام طاووس یزیدان به معنی دارندۀ زَهر نیرومند (مار افعی) است:
तवस् adj. tava(s) strong
विष m.,n. viSa poison
خود نام کُرد هم به معنی جهنده (مار جهنده) با توتم مار مربوط است:
गूर्द m. gUrda jump
कूर्द m. kUrda jump
در لرستان باستان (سرزمین کاسیان) خدایی به نام شیپاک (جهنده) بوده که با مردوک دارندهٔ سمبل مار یکی به شمار می رفته است و این کلمهٔ شیپاک در پهلوی به معنی مار جهنده به کار رفته است. و در اوستا از سکاهای کردستان به عنوان خاندان ویسه (مار سمّی) یاد شده است. آشوریان ایشان را تحت عنوان خاندان ساخو (گرامی دارندگان مار) نام برده اند.
نقش مار بر ورودی معبد یزیدی لالش